Ćwiczenia z zakresu logopedii dla dzieci w naszym przedszkolu prowadzą panie nauczycielki A. Szymańska i A. Komór.

Komunikacja to źródło poznawania samego siebie, własnych możliwości, innych ludzi, otoczenia i świata. Porozumiewanie się pozwala na zaspokojenie podstawowej potrzeby psychicznej człowieka – kontaktu z drugim człowiekiem, wspólnego przeżywania, działania, tworzenia, bycia. Dla każdego człowieka, także dla przedszkolaków, komunikacja jest istotnym elementem funkcjonowania w relacjach z rodziną, rówieśnikami, nauczycielami i innymi ludźmi.​

Udostępniamy Państwu zestawy ćwiczeń usprawniających narządy artykulacyjne i zachęcamy do systematycznej pracy, która pozwoli na korekcję  wad wymowy u Państwa pociech. Prosimy, aby dziecko każdego dnia wykonało przynajmniej jedno z ćwiczeń.

Zaburzenia mowy a kariera szkolna ucznia. Dojrzałość szkolna – na co zwrócić uwagę, kiedy nasze dziecko idzie do pierwszej klasy- materiały dla dzieci siedmioletnich odchodzących z przedszkola- A. Komór

Pójście do szkoły pierwszy raz, to wielkie przeżycie, nie tylko dla dziecka, ale także dla jego rodziców. Najczęściej zastanawiają się, czy dziecko podoła wymaganiom szkoły. Na początek wydaje się najważniejsze, żeby bez problemów nauczyło się czytać i pisać. Skupiamy się więc na czynniku intelektualnym, a tymczasem określając stopień dojrzałości szkolnej, trzeba wziąć pod uwagę trzy aspekty:

1.Rozwój fizyczny, czyli prawidłowe i stosowne do wieku takie ukształtowanie kości, mięśni, narządów wewnętrznych, układu nerwowego, które zapewnia odpowiednią odporność na zmęczenie, wysiłek fizyczny, choroby, a także dobrą sprawność we wszystkich zakresach motoryki.

Równie ważne jest prawidłowe działanie narządów zmysłów ( wzroku- oko, słuchu- ucho). Dzięki nim, dziecko zdobywa orientację w otaczającym świecie. Oczywiście poprzez te narządy dziecko odbiera wrażenia już w chwili urodzenia, ale stopniowo doskonalą się one, aby dopiero między 6 a 7 r. ż. były w stanie prawidłowo odbierać i analizować złożone bodźce słuchowe i wzrokowe w takim stopniu, w jakim wymaga tego nauka czytania i pisania. Trzeba jednak pamiętać, że sama gotowość dziecka do nauki czytania i pisania nie wystarcza do określenia gotowości do podjęcia nauki w ogóle ( dzięki odpowiednim metodom dziecko 4- letnie też można nauczyć czytać, co nie znaczy, że osiągnęło ono odpowiednią dojrzałość szkolną ).

2.Rozwój umysłowy, czyli taki poziom rozwoju funkcji poznawczych, które umożliwiają osiąganie dobrych wyników w nauce szkolnej.

Jest to umiejętność spostrzegania i różnicowania spostrzeżeń. Pod koniec okresu przedszkolnego spostrzeżenia dziecka stają się bogatsze, bardziej zróżnicowane. Dziecko jest już w stanie przeprowadzić syntezę i analizę spostrzeganego materiału. Zmienia się także poziom wyobraźni z mimowolnej w dowolną.

 Także uwaga, która do 7 r.ż. była najczęściej nietrwała, mimowolna- nabiera cech dowolności, trwałości. Uwaga dowolna wymaga od dziecka wysiłku, skupienia. Dziecko uczy się koncentrować nie tylko na tym, co je interesuje, ale także na tym, co nie jest w danej chwili dla niego zbyt ciekawe. Ponieważ uwaga jest jeszcze wciąż nietrwała, należy urozmaicać bodźce, np. teksty należy wzbogacać o ilustracje, by bodźce nie były zbyt jednostronne. Poza tym w wieku 7- 11 lat dominuje jeszcze myślenie obrazowe nad abstrakcyjnym, stąd też dziecko z trudem zapamiętuje materiał, treści- jeśli nie są podane w sposób obrazowy.

Także sposób zapamiętywania zmienia się – w wieku przedszkolnym dziecko zapamiętuje mechanicznie, bez dokładnego zrozumienia treści ( wiersz, piosenkę ). Teraz wymagane jest zrozumienie materiału, zapamiętanie i w odpowiedniej chwili odtworzenie go. Stąd też trwałość i gotowość pamięci są bardzo ważnymi cechami dziecka, które się uczy. Równie istotna jest zdolność do myślenia przyczynowo - skutkowego oraz wnioskowania.

Mówiąc o rozwoju umysłowym dziecka trzeba oczywiście zwrócić uwagę na prawidłowy rozwój mowy, zarówno pod względem artykulacji dźwięków, jak i zasobu pojęć i słów oraz swobodę poprawnego wypowiadania myśli ( powrócę jeszcze do tego zagadnienia w dalszej części ).

3.Rozwój uczuciowo – społeczny – należy zwrócić uwagę, że w wieku szkolnym zmienia się charakter uczuć. Zmienność nastrojów zmniejsza się, dziecko uczy się panować nad emocjami ( choć czasami są one trudne dla dziecka – nowe miejsce – niepokój, niepewność ).

Bardzo istotne w wieku szkolnym stają się: motywacja i zainteresowanie nauką, określonymi zadaniami, umiejętność podporządkowania się określonym regułom, współpracy i współdziałania w grupie rówieśniczej. Warto zwrócić uwagę na to, jak dziecko sobie radzi z nowymi zadaniami – czy jest wytrwałe, systematyczne, przedsiębiorcze, aktywne. Jak więc widać, określając dojrzałość szkolną, bierzemy pod uwagę bardzo dużo czynników. Niewątpliwie jednak na całą karierę szkolną ucznia olbrzymi wpływ ma rozwój mowy. Chodzi oczywiście nie tylko o prawidłową wymowę, ale także słownictwo i umiejętność formułowania i wypowiadania własnych myśli. Od stanu mowy dziecka zależy w dużej mierze powodzenie w nauce czytania i pisania.

Stwierdzono, że niepowodzenia szkolne mają o wiele częściej dzieci z zaburzeniami mowy. Związek ten ma charakter dwustronny, tzn. zaburzenia mowy powodują trudności w nauce, a te z kolei, przedłużając się potęgują niektóre zaburzenia ( np. jąkanie ). Najczęściej występujące wady wymowy to: seplenienie proste ( czyli zamiana głosek : [sz, ż, cz, dż] na [s, z, c, dz] ), reranie ( zamiana[r] na[l] ) i ubezdźwięcznianie ( np. zamiana[b] na [p], [d] na [t],[ g] na [k],[ w] na[ f] ). Zamiany tych głosek powodują zmianę znaczenia wyrazu (np. półka- bułka, koza-kosa ), utrudniają czytanie, uchwycenie sensu tekstu i mają oczywiście odbicie w pisowni. Równie częste – jąkanie – szczególnie źle wpływa na psychikę ucznia. Wszelkiego rodzaju deformacje, czyli nieprawidłowe wymawianie poszczególnych głosek, także prowadzą do zniechęcenia, a czasem nawet do nerwic szkolnych.

Warto więc podkreślić, jak duży związek mają zaburzenia mowy z codziennym życiem ucznia w szkole, z jego szkolną karierą. W wieku szkolnym dziecko ma określone potrzeby. Jest to potrzeba:

a) społecznej aprobaty,

b) sukcesu,

c) zdobywania nowych doświadczeń, informacji,

 d) bezpieczeństwa.

Jest oczywiste, że problemy w porozumiewaniu się utrudniają realizację tych potrzeb. Dzieci z zaburzeniami mowy są często odtrącane, izolowane przez rówieśników. Szczególnie drastycznie jest to widoczne w przypadku jąkania i mutyzmu wybiórczego ( milczenie w stosunku do niektórych osób).

W sytuacji zaś, gdy potrzebna jest sprawność językowa ( recytacje, występy ), dzieci z wadami artykulacyjnymi także są często pomijane. W takich wypadkach niezaspokojone są więc podstawowe potrzeby dziecka (brak aprobaty, sukcesu, nowych, mobilizujących doświadczeń. Te sytuacje, które uniemożliwiają zaspakajanie potrzeb psychicznych ( tzw. deprywacje ) powodują zaniżenie samooceny, obniżenie poczucia własnej wartości. Jak się często okazuje, zaczyna to dotyczyć życia młodego człowieka nie tylko w szkole, ale w ogóle.

Z badań wynika, że dzieci z zaburzeniami mowy mają najczęściej wyniki niższe niż możliwości intelektualne. Wynika to z faktu, że realizacja tych samych zadań wymaga od dzieci z zaburzeniami mowy maksymalnego wysiłku. Stąd łatwiej o zmęczenie, zniechęcenie, obniżenie motywacji ( tzw. przeciążenie – przy realizacji określonego celu dziecko zbliża się do granic swych możliwości psychicznych i fizycznych ).

Dziecko z zaburzeniami mowy spotyka się też z utrudnieniami, np. kwestia czasu – dla jąkającego lub jakieś przykre doświadczenie związane z wymową – zmniejsza się wtedy aktywność dziecka. Bardzo często dla dziecka z zaburzeniami mowy sytuacja wypowiedzi wiąże się z zagrożeniem – boi się utraty dobrej opinii, krytyki, ośmieszenia. Niestety doświadczenie pokazuje, że uczeń z zaburzeniami mowy postrzegany jest bardzo często jako uczeń mniej zdolny, inteligentny. Jak wskazują powyższe przykłady, warto zrobić wszystko, aby mowa dziecka, stojącego u progu, niełatwej przecież, kariery szkolnej, była prawidłowa.

Literatura:

Dudzińska I., Dziecko sześcioletnie uczy się czytać, Warszawa 1991

Gałkowski T., Jastrzębowska G., Logopedia pytania i odpowiedzi, Opole 2001

Grabias S., Panasiuk J., Woźniak T. Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego, Lublin 2015

Mystkowska H., Rozwijamy mowę i myślenie dziecka w wieku przedszkolnym, Warszawa 1985 Przetacznikowi M., Makiełło – Jarża G., Psychologia rozwojowa, Warszawa 1974

Więckowski R., Zależność umiejętności czytania od poziomu rozwoju języka mówionego dzieci sześcioletnich. „Wychowanie w Przedszkolu” 1982 nr 6

Dla grupy wiekowej 3,4-latki pani Agnieszka Szymańska proponuje nastepujące ćwiczenia:

Ćwiczenia wspomagające prawidłową artykulację cz. 1

Zapraszam do wykonania pierwszej części ćwiczeń. Najlepszy efekt przyniosą ćwiczenia prowadzone regularnie.
– parskanie x 15
– kląskanie: wolno x 15 szybko x 15
– usta zamknięte w dzióbek i zmieniamy na szeroki uśmiech x 15
– szerokie otwieranie i zamykanie buzi x 15
– rybka x 15 – kółeczka językiem w buzi x 15
– „mycie” ząbków językiem x 16 (po 8 góra i dół)
– wypychanie języka do prawego i lewego policzka x 16
– stukanie językiem o podniebienie x 15
– „mycie” językiem podniebienia – z przodu głęboko w tył x15

Miłej zabawy!

Ćwiczenia wspomagające prawidłową wymowę – cz. 2

Witam serdecznie, oddaję w Państwa ręce kolejny zestaw ćwiczeń logopedycznych. Część ćwiczeń pojawiła się już we wcześniejszym wpisie. W stymulowaniu mowy ważne jest, by utrwalać prawidłowe nawyki artykulacyjne, dlatego zasadne jest, by wracać do poznanych już zabaw. Zatem zapraszam do wspólnej pracy:

– parskanie x 15
– kląskanie: wolno x 15 szybko x 15
– usta zamknięte – dzióbek i szeroki uśmiech x 15
– szerokie otwieranie i zamykanie buzi x 15
– rybka x 15
– dotykanie językiem wewnętrznej strony ząbków – naprzemiennie góra – dół x 15
– ruchy językiem góra do podniebienia – dół x 15
– szybkie mówienie la la la do wyczerpania powietrza x 5 –
wypychanie języka do tyłu w stronę gardła x 15
– „ taniec” języka po całej jamie ustnej ok 15 sekund

Dziękuję za wspólną zabawę!

Ćwiczenia wspomagające prawidłową artykulację cz. 3 

Zapraszam dzieci do wspólnej zabawy. Ćwiczmy systematycznie naszą buźkę, by mówić pięknie i wyraźnie. Zestaw ćwiczeń na dziś:

• parskanie x 15
• kląskanie:
  wolno x 15
  szybko x 15
• usta zamknięte – dzióbek i szeroki uśmiech x 15
• szerokie otwieranie i zamykanie buzi x 15
• rybka x 15
• „mycie” językiem podniebienia – z przodu głęboko w tył x15
• przesadna artykulacja samogłosek [ a, o, e, i, u, y] x5 każda
• syczenie węża – do wyczerpania powietrza x 5(język za dolnymi
  zębami lub dziąsłami

Ćwiczenia wspomagające prawidłową wymowę cz. 4

Kochane Dzieci, w Wasze ręce przekazuję kolejny zestaw ćwiczeń. Pamiętajcie o systematycznej pracy. Rodzicu, Twoją rolą jest kontrolować, jak dziecko wykonuje poszczególne ćwiczenia. To szczególnie ważne, by eliminować ewentualne złe nawyki. Życzę miłej zabawy.

• parskanie x 15
• kląskanie:
  wolno x 15
  szybko x 15
• usta zamknięte – dzióbek i szeroki uśmiech x 15
• szerokie otwieranie i zamykanie buzi x 15
• rybka x 15
• „mycie” ząbków językiem x 16 (po 8 góra i dół)
• wypychanie języka do prawego i lewego policzka x 16
• stukanie językiem o podniebienie x 15
• „mycie” językiem podniebienia – z przodu głęboko w tył x15
• jedzie ciuchcia x 15 – czubkiem języka uderzał o wałek dziąsłowy (za
  górnymi zębami) wypowiadając krótko głoskę [cz]

Pozdrawiam

Zestaw ćwiczeń wspomagających prawidłową wymowę cz.5

Dzień dobry ! Dzień, jak co dzień, ale my nie przestajemy pracować nad prawidłową wymową. Zapraszam wszystkie dzieci oraz ich rodziców do wspólnej zabawy. Oto zestaw ćwiczeń na dziś:

• parskanie x 15
• kląskanie:
  wolno x 15
  szybko x 15
• usta zamknięte – dzióbek i szeroki uśmiech x 15
• szerokie otwieranie i zamykanie buzi x 15
• rybka x 15
• „mycie” językiem podniebienia – z przodu głęboko w tył x15
• przesadna artykulacja samogłosek [ a, o, e, i, u, y] x5 każda
• syczenie węża – do wyczerpania powietrza x 5
• [s] z samogłoskami [sa, so, se, si, su, sy] x10 każda grupa (język za zębami!)

Pozdrawiam

 Zestaw ćwiczeń usprawniających narządy mowy cz. 6

Dzień dobry:):):) To dobry dzień, a żeby był jeszcze lepszy, to rozpocznijmy go od gimnastyki naszej buzi. Oto zestaw ćwiczeń na dziś:

• parskanie x 15
• kląskanie:
  wolno x 15
  szybko x 15
• usta zamknięte – dzióbek i szeroki uśmiech x 15
• szerokie otwieranie i zamykanie buzi x 15
• rybka x 15
• dotykanie językiem wewnętrznej strony ząbków – naprzemiennie góra –dół x 15
• ruchy językiem góra do podniebienia – dół x 15
• szybkie mówienie la la la do wyczerpania powietrza x 5
• wypychanie języka do tyłu w stronę gardła x 15
• [cz] z samogłoskami [cza, czo, cze, czi, czu, czy] x10 każda grupa

Udanej zabawy! Pozdrawiam.

Logopedyczne koło fortuny

Szanowni Rodzice i Kochane Dzieci! Dzisiaj przedstawiam Wam alternatywną formę ćwiczeń logopedycznych.

“Logopedyczne Koło Fortuny”
https://wordwall.net/pl/resource/1213112/logopedyczne-ko%c5%82o-fortuny

Rodzicu, pokaż dziecku jak, a następnie pozwól mu samodzielnie zakręcić kołem. Kręćcie kołem na zmianę, aż każde z Was wykona pięć różnych ćwiczeń.

Życzę dobrej zabawy i miłego dnia!

Dla grupy wiekowej 5,6-latki pani Anna Komór proponuje nastepujące ćwiczenia:

Jeśli język chcemy ćwiczyć
Można ząbki nim policzyć.
Potem język wysuniemy,
Wargi wkoło obliżemy.

I. ĆWICZENIA ODDECHOWE

Z ćwiczeń oddechowych proponuje jeszcze kilka zabaw, których celem jest powiększenie pojemności płuc dziecka:

1. Wyścig łódek Do dwóch misek napełnionych wodą wkładamy łódki wykonane z papieru. W zabawie zwycięża to dziecko, którego łódka najszybciej przepłynie jedno okrążenie. Przesuwając łódkę dzieci używają siły wydychanego powietrza.

2. Wiatraczek Dzieci dmuchają każdy swój wiatraczek. Zwycięża to dziecko, którego wiatraczek dłużej będzie się kręcił.

3. Wąchanie kwiatów Dzieci stoją lub siedzą z kwiatkiem w ręku. Powoli wciągają powietrze nosem i równie powoli, aby zapamiętać ich zapach robią wydech ustami.

4. Długie głoski Wdech i wydech należy usprawniać także w czasie artykulacji. W zabawie „Długie głoski” posługujemy się głoskami, których artykulację można swobodnie przedłużyć, np. i, y, e, a, o, u, r, m, n, f, w, s, z, ś, ź, sz, ż, ch. 

II. ĆWICZENIA interaktywne z zakresu różnicowania głosek syczących i szumiących.
Proponuję powtarzanie sylab:
SA SO SU SE SY / ASA OSO USU ESE YSY / AS OS US ES YS
ZA ZO ZU ZE ZY / AZA OZO UZU EZE YZY /
CA CO CU CE CY / ACA OCO UCU ECE YCY / AC OC UC EC YC
DZA DZO DZU DZE DZY / ADZA ODZO UDZU EDZE YDZY

Następnie przejść możemy do: powtarzania słów
SOK SOWA SALA / KOSA LOSY MISA / BUS LOS LIS
ZEGAR ZUPA ZENEK / WAZA KOZA PYZY
CEBULA CUD CEGŁA / KOCYK OWCE PLACEK / NOC PAJAC PIEC
DZWON DZBAN / KOLEDZY PĘDZEL KUKURYDZA PIENIĄDZE

Na zakończenie proponuję jeszcze powtarzanie
Związków wyrazowych: KOZA JE OWOCE / CEBULA DLA ZENKA / KOLEDZY LISA
Zdań: SPRYTNY LIS SPOTKAŁ WESOŁĄ SOWĘ / KOLEDZY CELINY JEDZĄ PLACEK Z OWOCAMI

Udanej zabawy!

III. ĆWICZENIA SŁUCHU FONETYCZNEGO

Słuch fonematyczny – czyli zdolność do rozpoznawania i różnicowania dźwięków mowy, zaczyna kształtować się w trzecim kwartale pierwszego roku życia dziecka, a pełna dojrzałość osiągana jest około 6-7 roku życia. Dzięki niemu słyszymy różnice pomiędzy dźwiękami bardzo podobnymi np. p-b, t-d, k-g, itd. Dalszy etap w rozwoju słuchu fonematycznego stanowi analiza i synteza słuchowa. Dziecku nie jest łatwo z potoku mowy wyodrębnić wyrazy, w wyrazach sylaby, w sylabach – głoski. Aby zrozumieć sens mówionego tekstu, trzeba uchwycić kolejność głosek w wyrazie i umieć je zróżnicować. Odróżnić dźwięczne od bezdźwięcznych, zróżnicować szeregi:

s – sz – ś
c – cz – ć
z – ż – ź
dz – dż – dź

Proszę, aby dziecko powtarzało za rodzicem nazwy przedmiotów, które znajdują się na obrazkach, a następnie próbowało powiedzieć, na jaką głoskę zaczyna się wyraz.